BİÇİMSEL DİLLER VE OTOMATA TEORİSİ

Ders hakkında;

Özdevinirler (otomatlar) kuramı ve biçimsel diller, bilgisayar bilimleri ve mühendisliğinin kuramsal temelleri alanının en önemli konularından biridir. Bu nedenle bilgisayar bilimleri ve bilgisayar mühendisliği alanında eğitim veren lisans programlarının birçoğunda bu konunun işlendiği bir derse yer verilmektedir.

Özdevinirler ya da otomatlar denince akla ilk gelen, kendi kendine hareket eden ve belirli işlevleri gerçekleştiren otomatik makineler olmaktadır. Özdevinir yerine kısaca makine sözcüğünün kullanılmasının nedeni de budur. Oysa bilimsel olarak, özdevinirler belirli özelliklere sahip matematiksel modellerdir. Bu modeller yalnız donanım alanında değil, derleyiciler, yorumlayıcılar, metin düzenleyiciler, sözdizim çözümleyiciler, ayrıştırıcılar (parsers) başta olmak üzere birçok yazılım bileşeninde de kullanılan modellerdir. Özdevinirler biçimsel dillerin sözdizimsel ve anlamsal çözümlemesinde kullanılan modeller olduğu için de özdevinirler ile biçimsel diller birbiriyle çok yakından ilişkili, birbirini tamamlayan konulardır.

Derste yararlanılacak kaynaklar:

  1. Introduction to the theory of omputation Michael Sipser : Kitap, tüm dünyada bu alanda kullanılan en iyi kaynaklardan birisidir. Okunması kolay ve anlaşılır bir kaynak. İnternetten bulup indirebilirsiniz. Kitaptaki iki bölüm bu ders kapsamında işlenmektedir.
  2. Otomatlar Biçimsel Diller ve Turing Makineleri, Emre Sermutlu: Kitap Türkçe ve İngilizce olarak yazılmış. Biz Türkçe olan kaynağı kullandık. Oldukça başarılı, hocamızın eline sağlık. Kısa bir tanıtımı instagram sayfamızdan inceleyebilirsiniz.
  3. Özdevinirler Otomatlar Kuramı ve Biçimsel diller, Ünal Yarımağan; Bu alanda yazılmış işk Türkçe eser. Oldukça zengin içeriğe sahip ancak biraz ağır. İlk iki kaynak bana göre daha uygun.

Ders içeriği;

  • Sonlu Otomatlar (Finite
  • Deterministik ve non deterministic otomatlar
  • Düzgün kümeler ve düzgün deyimler
  • Dilbilgisi ve diller
  • İçerik bağımsız diller
  • Yığıtlı otomatlar
  • Turing makineleri
  • Ayrıştırma işlemler

Video önerileri

Çok emek harcanarak hazırlanmıi videoların yer aldığı bazı yotube kanallarını aşağıda listeledim. Mutlaka daha fazlası vardır. Konu anlatımı ve çözümü için oldukça fazla kaynak mevcut. Hepsine bakabilirsiniz.

  1. KODLARLAR.COM YOUTUBE KANALI
  2. ENES KARABUDAK SORU ÇÖZÜMÜ YOUTUBE
  3. YAZILIM CAFE YOUTUBE KANALI
  4. FETTAH POLAT YOUTUBE KANALI


Sorularınızı aşağıdaki form ile yollayabilirsiniz.